Ekki vil ég gera lítið úr hagsmunum þeirra sem vilja byggja í Vatnsmýrinni en óska þá jafnframt eftir því að borin sé virðing fyrir hagsmunum landsbyggðarinnar sem er algerlega háð góðu aðgengi að höfuðborginni (okkar) – það hefur ekki alltaf verið gert.Vonandi tekst að nýta þessar tillögur um skipulag Vatnsmýrarinnar til að ræða málin á jákvæðan og uppbyggilegan hátt, en ég get ekki leynt því að mér þykir samkeppnin algjör smekkleysa! Fyrst verður að leysa flugvallarmálið, svo má fara að spá í hvernig menn vilja útfæra landnýtinguna. Græðgi borgaranna minnir á hvernig Frakkar og Bretar létu í fyrra stríðinu, þegar nýlendumakkararnir hittust á leynifundum til að skipta upp Tyrkjaveldi meðan ríkin þóttust opinberlega styðja tillögur Wilsons Bandaríkjaforseta um sjálfsstjórnarrétt þjóða. Þannig get ég ekki lesið annað á milli línanna en við megum bara éta það sem úti frýs – borgararnir og verktakarnir ætla í Vatnsmýrina sama hvort það hefur neikvæð áhrif á aðra hagsmuni eða ekki. Eða kannski væri nærtækara að taka dæmi frá Kína, þar sem menn virkja Alþýðulýðveldinu til heilla sama þó þurfi að sökkva heimilum nokkurra þúsunda. Já eða af systkinum sem mæta í sunnudagskaffi til aldraðra foreldra sinna og fara að ræða hvernig eigi að skipta arfinum.
Í vestrænum lýðræðisríkjum er það meginsjónarmið ríkjandi að opinber stefnumótun er ekki framkvæmd nema hún sé það sem kallað er Paretó skilvirk, þ.e. að einhver verði betur settur og enginn verr settur við framkvæmd hennar. Vitaskuld er þetta erfitt í framkvæmd og þess vegna er þetta yfirleitt gert þannig að þeim sem hljóta tjón af er bætt það. Dæmi um þetta væri t.d. þær framkvæmdir sem eru í bígerð við Heathrow í London, þar stendur til að taka íbúðahverfi undir stækkun flugvallarins. Og þannig verður náttúrlega að kaupa upp hverfið, það er ekki bara hægt að vísa fólki út á gaddinn. Best af öllu er náttúrlega ef til eru lausnir þar sem enginn er verr settur.
Þannig er beiting hugtaksins þjóðhagsleg hagkvæmni, eins og hún hefur verið í þessari umræðu, ákaflega varasöm. Samkvæmt svokallaðri flugvallarskýrslu er niðurlagning Reykjavíkurflugvallar þjóðhagslega hagkvæm – þ.e. nettó ábati þeirra sem græða á framkvæmdinni er meiri en þeirra sem tapa á henni. En finnst fólki þetta sanngjarnt? Nei ég held ekki. Ef þjóðhagsleg hakvæmni er eina krafan sem þarf að gera til opinberrar stefnumótunar erum við á hraðri leið til alræðis og barbarisma. Með sömu rökum ætti að taka einbýlishúsin við Tjörnina eignarnámi til að rýma fyrir þéttri íbúðabyggð. Verktakarnir væru sko til í það, og það yrði bullandi þjóðhagslega hagkvæmt – en fengi fólk ekki óbragð í munninn? Eins hefur verið bent á að það væri klárlega þjóðhagslega hagkvæmt að byggja á kirkjugarðinum við Suðurgötu, og jafnvel Fossvogi og Gufunesi líka – þar mætti hola niður mörg þúsund manna byggð! Og varla er hægt að tala um að hinir framliðnu hafi efnahagslega hagsmuni svo framkvæmdin væri líklega strangt til tekið Paretó skilvirk.... en meira að segja hörðustu verktakar hljóta að sjá að slík framkvæmd væri ónærgætin og smekklaus.
Að því sögðu má bæta við að í ofanálag er aðferðafræðinni í flugvallarskýrslunni mjög ábótavant, þar sem skaði landsbyggðarmanna er eingöngu reiknaður upp sem virði þess tíma sem fer forgörðum í verri samgöngum við Reykjavík. Þannig er t.d. ekkert vikið að hugsanlegum viðbótaráhrifum versnandi samganga sem myndu birtast í hnignun atvinnulífs og forgengnum framtíðartækifærum.
En sem betur fer stöndum við bara frammi fyrir tillögum að niðurlagningu Reykjavíkurflugvallar en ekki orðnum hlut. Þannig er ennþá tími til stefnu, þó ekki sé hann mikill. Fyrir utan áframahald núverandi Reykjavíkurflugvallar er þó ein lausn sem gæti verið Paretó skilvirk og það er uppbygging nýs flugvallar á Lönguskerjum. Þetta er bara grunnsævi sem hægt væri að fylla upp og fá nýjan flugvöll, svoleiðis hefur margoft verið gert í útlöndum.
Keflavík er ekki möguleiki, og þarf varla að útskýra það frekar fyrir þeim sem nota innanlandsflugið. Ferðatíminn í bæinn eykst um a.m.k. 90 mínútur. Fram og til baka þýðir þetta 3 tíma aukalega. Í mesta skammdeginu eru u.þ.b. 3 tímar frá því fyrri vélin frá Ísafirði lendir í Reykjavík og frá því seinni vélin fer í loftið. Þannig væru dagsferðir til höfuðborgarinnar, sem eru mikilvægar fyrir viðskipti og stjórnsýslu, algjörlega úr sögunni. Þetta eru einfaldlega aðstæðurnar sem fallega landið okkar skaffar.
Hólmsheiði er smjörklípa. Getur aldrei orðið góð lausn. Þeir sem hafa þvælst um Reykjavík að vetrarlagi vita að veðrið þarna uppi á heiði getur verið snarklikkað þó það sé í fínasta lagi niðri í bæ. Svo er þetta ekki beinlínis flatlendi – hef sko farið í útilegu þarna! Það þyrfti meiriháttar röskun á landslaginu til að koma fyrir flugvelli þarna, á grónu skógi vöxnu landi. Þar að auki er þetta eitt virkasta útivistarsvæði borgarinnar nýtt til göngutúra, hestamennsku og bifhjólareiða. Svo er þetta vatnsverndarsvæði höfuðborgarinnar í ofanálag.
Alþingi á að sjá sóma sinn í því að festa Reykjavíkurflugvöll í sessi í Vatnsmýrinni þar til byggður verður flugvöllur á Lönguskerjum. Mig hryllir við tilhugsunina um að Degi B. og Gísla Marteini takist að blaðra þetta mál áfram með fagurgala þar til jarðýturnar mæta á Reykjavíkurflugvöll og við stöndum frammi fyrir orðnum hlut.
Sigga said...
Iss, það er víst í lagi þó þeir fari með þennan flugvöll. Við verðum búin að moka út Gilsfjörðinn og segja skilið við restina af þessu landi og fljúgum því bara í gegnum Keflavík þegar við þurfum að fara til Reykjavíkur/Íslands. Skiptum aðallega við Akureyringa, Grænlendinga og Kanadamenn og öll stjórnsýslan verður fyrir vestan og búið að girða af miðin og Vestfjarðagæslan stendur vaktina. Líka yfir lofthelginni okkar. Kannski við getum tekið við krónunni þegar bankamennirnir gefa hana upp á bátinn. Væri ekki viðeigandi ef nýríkið Vestfirðir hefði eigin gjaldmiðil með fiskum og vestfirskum sjálfstæðishetjum? Smá brainstorm..
said...
Unknown said...
Veistu Sigga, þetta er bara alls ekkert vitaus hugmynd...
Persónulega vill ég hafa innanlandsflugið í Keflavík svo lengi sem það er hægt að bæta samgöngur milli KEF og RVK, með lest öðru fýsilegu. Innanlandsflug í Keflavík myndi líka fjölga erlendum ferðamönnum sem kæmu vestur...
Kristinn said...
Þá er það ákveðið, Sigga sér um að skipuleggja plan-B í þessu máli. Legg til að við tökum upp fullkomið verslunarfrelsi í anda Jóns Sigurðssonar og Adam Smith. Þá gætu Strandamennirnir byggt upp öfluga grensuverslun og Ísafjörður orðið miðstöð steggjaveislna. Barðastrandasýslur yrðu athvarf fyrir rússneska ólígarka sem gætu leigt firði og víkur til að núllstilla eftir svallið á meginlandinu. Spurning hvort þeir væru ekki til í að splæsa í einn flugvöll, e.t.v. gæti sonur rakarans plöggað því.
said...
Bara minna ykkur á að hafa samband við aðskilnaðarsamtök vestfjarða áður en þið byrjið á þessu. Við erum langt komnir með þetta.
kv
Hannibal
Kristinn said...
Kristján ég er feginn að þið í aðskilnaðarsamtökunum eruð búin að leggja línurnar í undirbúningsvinnunni því satt best að segja er ég soldið stressaður út af þessu.
T.d. varðandi smáþjóðaleikana, myndum við keppa í HSV göllum eða yrði sérstakur landsliðsbúningur?
Og hvað með Eurovision? Eru BG til í slaginn? Sendum við kannski Kan eða Jón Kr...
